Rollen en verantwoordelijkheden - Preventie

Contact zoeken met bedrijfsarts: hoe pak je dat aan?

Met de nieuwe Arbowet, die 1 juli 2017 in werking is getreden, sta je er als preventiemedewerker niet meer alleen voor als het gaat om preventie. Er is expliciet ruimte gemaakt voor samenwerking tussen de bedrijfsarts en de preventiemedewerker op het gebied van preventie. Hoe pak je dat in de praktijk aan?

TNO organiseerde op 3 oktober een webinar over dit onderwerp. Daarin kwamen een aantal essentiële punten aan bod over hoe deze samenwerking in de praktijk kan gaan werken.

Niet overal expert in
Als preventiemedewerker kunnen er heel wat onderwerpen op je af komen. Van vragen over vrij concrete zaken zoals het op de juiste manier instellen van de bureaustoel en de juiste manier van tillen, tot minder concrete zaken zoals pesten op de werkvloer en werkdruk. Natuurlijk is het onmogelijk om hier allemaal expert in te zijn. Er zijn tal van arbodeskundigen, ieder deskundig op zijn/haar eigen vakgebied, die kunnen ondersteunen, waaronder de bedrijfsarts.

Samenwerking is positieve ontwikkeling
Uit de poll die tijdens het webinar werd gehouden, blijkt dat veel preventiemedewerkers de samenwerking met de bedrijfsarts dan ook een positieve ontwikkeling vinden. In het huidige systeem geeft 46% aan nu helemaal geen contact met de bedrijfsarts te hebben. Met de nieuwe Arbowet verwacht 89% in de toekomst contact te krijgen met de bedrijfsarts, doordat het nu officieel is geregeld (78%) en omdat de OR nu een sterkere positie heeft (11%). 11% verwacht niet dat het contact met de bedrijfsarts tot stand komt, omdat de werkgever daar niet aan mee werkt.

Basiscontract
Voorheen kon je als preventiemedewerker, met name bij MKB-bedrijven, vaak maar moeilijk in contact komen met de bedrijfsarts om preventie te bespreken. Veel van de contracten met bedrijfsartsen waren in de loop van de tijd flink uitgekleed, waardoor ze voornamelijk nog gericht waren op verzuimbegeleiding en re-integratie. Voor preventie kregen de bedrijfsartsen geen tijd in het contract. In het nieuwe basiscontract moet tijd zijn opgenomen voor de bedrijfsarts om met preventie in het bedrijf aan de slag te kunnen én om hierover te overleggen met de preventiemedewerker en de OR. Om te zorgen dat hier voldoende tijd beschikbaar voor komt, kun je als preventiemedewerker het beste zelf initiatief nemen en tijdig bij je werkgever aangeven hoeveel tijd en overleg je nodig denkt te hebben. Zo voorkom je dat het contract al is afgesloten en je voor voldongen feiten komt te staan. De OR heeft instemmingsrecht op de inrichting van het basiscontract, dus betrek hen ook en licht toe wat je denkt dat er nodig is.

Tijdens het webinar werd de vraag gesteld of er een boete kan volgen als er geen basiscontract is. Zoals altijd al het geval was, legt de Inspectie SZW boetes op als het arbobeleid niet aan de wettelijke eisen voldoet. Vanaf 1 juli 2017 moeten nieuwe contracten aan de nieuwe eisen voldoen en uiterlijk 1 juli 2018 moeten alle contracten zijn vernieuwd. Maar uiteraard zou het uitgangspunt voor het arbobeleid vooral de wens moeten zijn om een goede werkgever te zijn en medewerkers een veilige en gezonde werkplek te bieden.

Enkele feiten over het basiscontract op een rijtje:

In het basiscontract moet zijn vastgelegd hoe het overleg tussen de preventiemedewerker, bedrijfsarts en de OR is geregeld
De bedrijfsarts krijgt toegang tot de werkplek
De OR heeft instemmingsrecht op de inrichting van het basiscontract
Uiterlijk 1 juli 2018 moet het nieuwe basiscontract er zijn

Gebundelde krachten
Door de actieve samenwerking wordt de expertise van de bedrijfsarts op het gebied van maatregelen gecombineerd met de kennis van de preventiemedewerker op het gebied van bedrijfscultuur. Esther Zweerts is preventiemedewerker en gaf tijdens het webinar aan dat het goed zou zijn om de bedrijfsarts uit te nodigen om naar het bedrijf te komen. Zo kan hij of zij zelf zien hoe er in het bedrijf wordt gewerkt en wat voor type werkzaamheden er worden uitgevoerd. Dit lijkt heel voor de hand liggend, maar tot nu toe kwamen bedrijfsartsen maar weinig bij (MKB) bedrijven over de vloer. Peter Coffeng, bedrijfsarts, gaf tijdens het webinar aan dat ook hij zeker de toegevoegde waarde ziet van zo’n bedrijfsbezoek.

Als preventiemedewerker heb je veel kennis over hoe zaken binnen het bedrijf zijn geregeld en wat er al op het gebied van arbo wordt gedaan. Voor de bedrijfsarts kan dit nuttige informatie zijn om goede adviezen te geven aan individuen, maar ook aan de werkgever als het gaat om een bredere preventieve aanpak. De RI&E kan een goed uitgangspunt zijn om de stand van zaken te bepalen. In het plan van aanpak zijn de prioriteiten als het goed is al vastgelegd, waardoor direct helder is welke onderwerpen de aandacht moeten krijgen. Stuur daarom voorafgaand aan het eerste gesprek alvast de RI&E met het plan van aanpak aan de bedrijfsarts.

Vragen aan de bedrijfsarts
De bedrijfsarts kan adviseren over tal van preventieve maatregelen. Uiteraard mag de bedrijfsarts niet ingaan op individuele casussen, maar hij of zij kan wel iets zeggen over trends. Als er bijvoorbeeld veel verzuim op een bepaalde afdeling ontstaat wat gerelateerd is aan werkdruk, kan de bedrijfsarts bij de preventiemedewerker navraag doen over hoe die afdeling werkt. Naast de onderwerpen uit het plan van aanpak, zijn er tal van andere onderwerpen waarin de preventiemedewerker en de bedrijfsarts samen kunnen optrekken. Tijdens het webinar gaf de preventiemedewerker als voorbeeld het onderwerp duurzame inzetbaarheid van medewerkers. Nu we allemaal tot ons 67e moeten werken is dit een onderwerp waar veel bedrijven, zeker als er sprake is van fysiek zwaar werk, mee worstelen. Andere onderwerpen zijn bijvoorbeeld werkdruk en andere psychosociale arbeidsbelasting; onderwerpen die niet met een eenvoudige instructie aan te pakken zijn en waar expertise bij nodig is voor een goede preventieve aanpak.

Contact leggen
Het kan nog wel lastig zijn om het eerste contact te leggen met de bedrijfsarts. Het zou zomaar kunnen dat je hem of haar nog nooit hebt ontmoet. In een kort filmpje worden enkele praktische tips gegeven om in contact te treden. Zorg bijvoorbeeld dat je goed bent voorbereid. Immers, een bedrijfsarts kost wel geld. Met concrete vragen kun je snel aan de slag. Geef bij het maken van de afspraak eventueel alvast aan welke onderwerpen je wilt bespreken. Een kort gespreksverslag kan nuttig zijn, maar zorg hierbij dat niets te herleiden is naar medewerkers. Vergeet vooral niet om gelijk een volgende afspraak in te plannen, zodat je elkaar met regelmaat spreekt en niet alleen maar als er een probleem is. Nadat je elkaar een keer in levende lijve hebt ontmoet, kan er voor de efficiëntie ook voor worden gekozen om telefonisch overleg in te plannen.

Meer lezen