Met de Tekenbeet-app kun je (ook zonder internet!) opzoeken hoe teken eruit zien en wat je moet doen om ze snel en op de juiste manier te verwijderen. De app verschijnt aan de start van de Week van de Teek, het jaarlijks begin van de voorlichting over Teken en de ziekte van Lyme. De boodschap is ook dit jaar: controleer jezelf op teken wanneer je in het groen bent geweest en verwijder een teek direct.
Week van de Teek
Met de start van de lente begint ook het tekenseizoen. In de natuur en met mooi weer is de kans groter om door een teek te worden gebeten. Het is daarom belangrijk om uzelf en anderen op tekenbeten te controleren. Hier wordt aandacht voor gevraagd in de Week van de Teek van 7-14 april, die vandaag begint. Voor het RIVM is dit het jaarlijks startmoment van voorlichtingsactiviteiten over teken en de ziekte van Lyme.
Risico's en risicogroepen
De ziekte van Lyme is eenvoudig te voorkomen door op tekenbeten te controleren als je buiten in het groen bent geweest. Het is belangrijk te weten hoe je dat doet en wanneer. Dat geldt in het bijzonder voor mensen die vaker buiten komen of vaker door teken worden gebeten dan anderen. Denk aan kinderen, mensen die in de groensector werken of ouderen die veel in de tuin zijn. De voorlichting van het RIVM richt zich in 2014 ook op de huisarts, die beroepshalve patiënten met een tekenbeet ziet en de ziekte van Lyme behandelt.
Preventie
Als werkgever en arboprofessional kunt u op verschillende manieren aandacht vragen voor de gevaren van tekenbeten. Allereerst kunt u de risico’s in kaart brengen. Maak een goede risico-inventarisatie en -evaluatie, met een beschrijving van risicogebieden en risicowerkzaamheden. Maak daarna een duidelijk plan van aanpak.
Duidelijke afspraken
Maak een checklist waarop precies staat wie in uw bedrijf waarvoor verantwoordelijk is als het gaat om het voorkomen van tekenbeten. Zorg ervoor dat:
- iedereen de kleding op de juiste wijze draagt: lange mouwen en lange broeken
- uw medewerkers aan het eind van de dag hun kleding en lichaam op teken controleren
- de medewerkers een teek snel en op de juiste wijze verwijderen en de datum van de beet noteren.
Organisatorische maatregelen
Ook op organisatorisch vlak kunt u iets doen. Vermijd risicovolle werkplekken zo veel mogelijk en zet op deze plekken zo min mogelijk mensen in. Plan werkzaamheden zo veel mogelijk buiten risicovolle perioden en was werkkleding bij voorkeur op het bedrijf. Zorg ook voor tekenverwijderaars en persoonlijke beschermingsmiddelen zoals permetrine geïmpregneerde kleding.
Voorlichting
Tot slot is uiteraard een goede voorlichting belangrijk. Geef voorlichting aan de werknemers over de risico’s van de teek in de werksituatie. Leg gemaakte afspraken vast. Ook tijdens de Week van de Teek zijn er verschillende voorlichtingen waar u heen kunt. Bedrijven die zijn aangesloten bij Stigas krijgen deze voorlichting gratis als ze deze aanvragen in de Week van de Teek. Er zijn 40 voorlichtingen beschikbaar.
De app 'Tekenbeet'
Nieuw dit jaar is de app 'Tekenbeet'. De app bevat informatie over hoe je op teken moet controleren en hoe je een teek kunt verwijderen. Gebruikers kunnen een tekendagboek aanleggen en hierin een tekenbeet registreren. Zij kunnen een herinnering ontvangen aan het controleren van de plek waar ze gebeten zijn. Ook kunnen mensen op hun mobiele telefoon, via tekenradar.nl zien hoe actief teken zijn. Dit is vooral handig voor mensen buiten: wandelaars en bezoekers van bijvoorbeeld het bos, de heide, de duinen of een park. Daarnaast is een alarm in te stellen zodat je altijd op de hoogte bent van de actuele tekenactiviteit.
De onderdelen van de app zijn direct voortgekomen uit de wensen van potentiële gebruikers. Dat gebeurde met een specifieke methodiek van de Universiteit Twente. Daarbij checkte de doelgroep iedere stap in de ontwikkeling.
Waarom is controleren zo belangrijk?
Teken kunnen zich overal vastbijten, maar vooral in liezen, knieholtes, oksels, bilspleet, achter de oren en rond de haargrens in de nek. Controleer daarom ook of er teken op je kleding of op je picknickkleed zitten. Laat iemand anders controleren op de plekken die je zelf niet goed kunt zien of gebruik een spiegel. Bekijk de korte instructiefilm over het controleren op teken via rivm.nl/tekenbeet.
Haal teken snel weg!
Hoe langer de teek in uw huid zit, hoe groter de kans dat hij ziekteverwekkers overdraagt. Gebruik geen alcohol, jodium, olie, watje met zeep of andere middelen voordat je de teek verwijdert. Pak de teek met een puntig pincet zo dicht mogelijk op de huid bij de kop vast en trek hem er langzaam uit. Als een stukje van de kop achterblijft, is dat ongevaarlijk. Gebruik je een andere tekenverwijderaar? Volg de gebruiksaanwijzing. Ontsmet vervolgens het beetwondje. Registreer de beet in de app. Bekijk de korte instructiefilm over het verwijderen van teken via rivm.nl/tekenbeet.
Naar de huisarts?
Als de teek langer dan 24 uur in de huid gezeten heeft, overleg dan met de huisarts of behandeling gewenst is. Heb je een teek binnen 24 uur weggehaald? Houd tot drie maanden na de tekenbeet de huid rond de beet in de gaten. Let op het ontstaan van een rode ring of andere klachten die kunnen duiden op de ziekte van Lyme. Krijg je klachten? Ga naar de huisarts en meld dat je door een teek gebeten bent.
Meer informatie: www.rivm.nl/tekenbeet, www.tekenradar.nl
De app is te downloaden in de Google Play Store.
Bron: RIVM/NEN
