Geen asbest in bulkgoederen aangetroffen na signalen
De Inspectie Leefomgeving en Transport heeft onderzoek gedaan naar de aanwezigheid van asbest in bulkgoederen. Aanleiding waren signalen dat er mogelijk asbest in bulkgoederen, zoals olivijn, steenmeel en talk zat. In deze stoffen kan van nature asbest aanwezig zijn. De Inspectie trof bij de 12 onderzochte bedrijven geen asbest aan.
In 2020 en 2021 onderzocht de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) 12 in Nederland gevestigde bedrijven die handelen in bulkgoederen. In geen van de genomen monsters werd asbest aangetroffen. Aanleiding voor het onderzoek waren signalen van een importeur dat er mogelijk asbest aanwezig was in een levering talk.
In talk en andere bulkgoederen zoals olivijn en steenmeel kan van nature asbest zitten. Olivijnzand wordt gebruikt om bijvoorbeeld langs spoorwegen CO2 af te vangen, terwijl steenmeel gebruikt wordt om de bodem in natuurgebieden te bemesten. Talk wordt met name toegepast als grondstof in de chemische industrie en ook voor een klein percentage in cosmetica.
Acceptatieprocedure
Alle onderzochte bedrijven, importeurs en handelaren, blijken zich bewust van de gevaren van asbest. Tevens hebben ze een ‘acceptatieprocedure’ waarin is opgenomen dat de bulkgoederen geen asbest mogen bevatten. De bezochte importeurs stellen als voorwaarde dat de leverancier grondstoffen bemonstert voorafgaand aan verscheping naar Europa. Daarnaast bemonsteren zij ook zelf de ontvangen partijen. Tot slot konden alle bedrijven negatieve analyseresultaten van de partijen die ze op voorraad hadden tonen aan de ILT.
Tijdens dit onderzoek krijgt de ILT een melding van een Nederlandse importeur dat de aan hem geleverde talk niet voldoet aan de vooraf door hem opgegeven samenstelling. Er zit tot 350 mg/kg asbest in de talk. Na monstername in Nederland door de importeur zelf bleek dat de samenstelling van de geleverde partij niet voldeed aan de vooraf in het land van herkomst gedane monstername. Omdat de zending niet voldeed aan de specificaties, heeft de importeur de partij retour gestuurd naar de leverancier. De terugzending vond plaats in overleg met betrokken buitenlandse autoriteiten. Een deel van de partij kon niet worden teruggestuurd omdat dit was gestort op het terrein van de importeur. Deze hoeveelheid talk is afgevoerd naar een stortplaats in Nederland.
Concentratienorm
De ILT houdt toezicht op asbest op basis van de REACH-verordening. Dit is het wettelijk kader voor de import van en handel in grondstoffen in de EU. In REACH is vastgelegd dat indien asbest niet opzettelijk is toegevoegd aan een mengsel of voorwerp er geen concentratienorm is voor asbest in de grondstof. Dit is een onwenselijke situatie; de Tweede Kamer is in december 2021 geïnformeerd over deze kwestie door de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat.
De ILT ziet er op toe dat asbest dat in het verleden is gebruikt in de industrie, schepen en wegen door partijen op een veilige manier wordt verwijderd, afgevoerd en dat het niet opnieuw wordt gebruikt of doorgegeven. Om te voorkomen dat er nieuwe asbesthoudende producten en mengsels op de markt komen, houdt de ILT ook toezicht op het import- en handelsverbod.
