Grensoverschrijdend gedrag op kantoor herkennen

Een op tien werknemers voelt zich slachtoffer van grensoverschrijdend gedrag. Pesten en geweld op het werk komen veel vaker voor dan je denkt. Bovendien leidt het tot stress en een slechte werksfeer en kan het depressie, ongevallen of, in het ergste geval, zelfmoord in de hand werken. Grensoverschrijdend gedrag herkennen, is dan ook heel belangrijk om op tijd te kunnen reageren.

Wat is pesten? 
Perceptie is een belangrijk aspect van grensoverschrijdend gedrag. Binnen één groep heeft elke persoon een andere kijk op een bepaalde gebeurtenis of gedrag. Opgedane ervaringen, cultuur en geslacht dragen allemaal bij tot onze perceptie van de wereld. Grensoverschrijdend gedrag kan het gevolg zijn van verschillende opvattingen over wat wel en niet door de beugel kan. Vaak is dergelijk gedrag zelfs niet kwetsend bedoeld en beseft de dader niet dat anderen er aanstoot aan nemen.

Ongewenst gedrag
Grensoverschrijdend gedrag op het werk wordt gedefinieerd als ongewenst of niet-wederzijds gedrag op de werkplek door een andere persoon. Dit gedrag creëert een bedreigende, vijandige of kwetsende arbeidsomgeving met als gevolg dat de persoonlijkheid, de waardigheid of de fysieke of psychische integriteit van een persoon wordt aangetast. Grensoverschrijdend gedrag kan gebeuren tussen een werknemer en manager of leidinggevende, onder collega’s, of tussen een werknemer en een andere persoon die zich op de werkplek bevindt, zoals bijvoorbeeld een klant, een contractor of een bezoeker.

Er bestaan verschillende vormen van grensoverschrijdend gedrag, zoals:
- ongewenst seksueel gedrag: dit kan zich uiten als herhaalde uitnodigingen voor seksuele handelingen, gluren en lonken, aanhoudend achtervolgen of stalken, of elke andere fysieke aanraking die niet aanvaard wordt;
- pesterijen: omvatten scheldpartijen en bedreigingen, vernederingen, minachtende en kleinerende commentaren over persoonlijke of groepskenmerken, het verspreiden van bedreigende of kleinerende geschreven commentaren of foto’s waaronder sms’jes en e-mails;
- discriminatie: kan bijvoorbeeld bestaan uit het uitsluiten van een persoon door hem of haar sociaal te isoleren, te negeren of niet uit te nodigen voor evenementen waarop alle andere collega’s wel uitgenodigd zijn, of gebaren die personen of groepen kleineren of beledigen;
- fysiek of verbaal geweld: dit zijn situaties waarin een persoon fysiek of psychologisch bedreigd of aangevallen wordt op het werk. Dit kan zich uiten als fysieke of verbale (belediging, scheldwoorden, kwetsende uitingen,…) agressie;
- maar ook: iemands werk saboteren; iemand doen falen; de eer opstrijken voor het werk van een collega; weigeren om naar het standpunt van een ander te luisteren; roddelen en kwaadspreken.

Sommige feiten en gedragingen zijn geen ongewenst gedrag. Je kan gerust vriendschappen of relaties aangaan met collega’s of managers wanneer beide partijen akkoord gaan. Mopjes vertellen of een collega knuffelen is niet noodzakelijk grensoverschrijdend gedrag. Grensoverschrijdend gedrag kan je vooral herkennen omdat het gaat om herhaalde handelingen die niet goedgekeurd worden door de betrokken personen.

Gevolgen van pesten 
Grensoverschrijdend gedrag kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken zoals slapeloosheid, hoofdpijn, misselijkheid, maag- en darmproblemen, depressie en angststoornissen en zelfmoordgedachten. Wanneer je het slachtoffer bent van ongewenste gedragingen, kan je het moeilijk krijgen om je op je werk te concentreren. Je loopt ook meer risico om het slachtoffer te worden van een ongeval. Sommige slachtoffers van ongewenste gedragingen willen ontslag nemen uit hun functie, waardoor hun carrière hieronder lijdt. 

Dit artikel is met toestemming overgenomen van www.prevent.be.