Scherper arbobeleid voor betere positie arbeidsmigranten

Arbeidsmigranten verrichten vaak werkzaamheden met hoge arbeidsrisico’s. Ze zijn niet altijd op de hoogte van hun rechten en plichten, zowel onder als buiten werktijd. Doordat de zelfredzaamheid van arbeidsmigranten laag is, zijn ze sterk afhankelijk van hun werkgever of uitzendbureau. Het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten komt met een advies om de afhankelijkheid van arbeidsmigranten van hun werkgever te verkleinen en om misstanden in de werk- en leefsituatie van arbeidsmigranten tegen te gaan.

In bepaalde vitale sectoren in Nederland zijn arbeidsmigranten niet meer weg te denken. De afhankelijkheid van buitenlandse arbeidskrachten is groot in de voedingsindustrie en de land- en tuinbouw. De circa 532.660 arbeidsmigranten worden veel ingezet voor werk met hoge arbeidsrisico’s, maar tegelijkertijd zijn zij in de meeste gevallen niet zelfredzaam. Zij zijn sterk afhankelijk van hun werkgever of uitzendbureau en vormen hiermee een kwetsbare groep.

Afhankelijkheid

Om misstanden in de werk- en leefsituatie van arbeidsmigranten tegen te gaan en de afhankelijkheid van arbeidsmigranten van hun werkgever te verkleinen, adviseerde het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten het kabinet onlangs. Daarnaast ging een groep arbodeskundigen om tafel om de specifieke rol van de werkgever te bespreken in het verbeteren van de arbeidsomstandigheden van arbeidsmigranten.

De Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) speelt een belangrijke rol in het advies. Verplichte certificering voor uitzendbureaus is een belangrijk advies van het Aanjaagteam. Daarbij moet ook een boete komen voor bedrijven die blijven werken met niet-gecertificeerde uitzendbureaus. Als onderdeel van deze certificatie zou moeten worden gecontroleerd of de RI&E van de inlener beschikbaar wordt gesteld aan de uitzendkrachten. Ook moeten de uitzendkrachten actief worden geïnformeerd bij welke arbodiensten ze terecht kunnen met werk-gerelateerde gezondheidsklachten. Het moet ook de taak van de werkgever worden om de arbeidsmigrant actief te informeren over rechten en plichten die samenhangen met het verblijf in Nederland, zoals inschrijven in een gemeente.

Meldplicht arbeidsongevallen

Het aanjaagteam wil een verplichting van het melden van arbeidsongevallen door het uitzendbureau bij de Inspectie SZW. Dit betekent dat werkgevers in de toekomst ook arbeidsongevallen moeten melden aan het uitzendbureau. Één op de vier geregistreerde slachtoffers van een arbeidsongeval is een uitzendkracht of zelfstandige. Dit moet door de meldplicht sterk afnemen, denkt het team. Het aanjaagteam adviseert ook dat inleners en uitzendbureaus nadrukkelijk in hun jaarverslagen aspecten van eerlijk werk en goed werkgeverschap opnemen, zoals informatie over de arbeidsduur, zorgverzekeringen, huisvesting en gezond en veilig werken.

Totaalaanpak

De arbodeskundigen benadrukken in aanvulling op de adviezen van het Aanjaagteam dat een betere uitvoering van de Arbowet nodig is voor de verbetering van de arbeidsomstandigheden van arbeidsmigranten. Zij benoemen dat werkgevers hierbij een cruciale rol spelen. Werkgevers horen bij alles wat zij doen rekening te houden met arbeidsmigranten en ervoor te zorgen dat deze werknemers op de hoogte zijn van het beleid. De arbodeskundigen adviseren daarom een totaalaanpak.

Deze totaalaanpak moet bestaan uit onder andere het opstellen door de werkgever van een goede RI&E. Deze houdt rekening met de specifieke risico’s per taak voor arbeidsmigranten. Daarnaast is het verzorgen van voorlichting in de juiste taal belangrijk en toetsen of men het ook daadwerkelijk begrepen heeft. Het volgende onderdeel van het totaalpakket is om arbodeskundigen verder te professionaliseren op het gebied van specifieke arbeidsrisico’s voor arbeidsmigranten. Daarnaast moeten uitzendbureaus op de hoogte te zijn van die risico’s en moeten arbeidsmigranten meer worden betrokken bij het zoeken naar oplossingen. Tenslotte moet het proces voor uitvoering van de wet worden verbeterd. Zo is er specifiek toezicht op de arbeidsomstandigheden van arbeidsmigranten nodig en moet er gezorgd worden voor betere toegang tot arbozorg voor arbeidsmigranten

Bron: Arboportaal