Digitale handhaving moet zorgen voor betere naleving RI&E

Als preventiemedewerker ken je het belang van een goede risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). De vorm en mate van toezicht en handhaving speelt een belangrijke rol of de RI&E wel wordt geactualiseerd en nageleefd. De zaken goed op orde hebben voorkomt mogelijk arbeidsongevallen, schadelijke incidenten en arbeidsgerelateerde ziektes.

In het meerjarenplan RI&E 2020-2023 ligt de nadruk op het vergroten van de kwaliteit van de al bestaande Risico-inventarisaties & evaluaties (RI&E’s). De afgelopen jaren lag de nadruk op het vergroten van de bekendheid van de RI&E-plicht bij werkgevers. Voor werkgevers is de RI&E het begin om arbeidsrisico’s binnen hun bedrijf in kaart te brengen.

Toezicht en naleving

Om de kwaliteit van bestaande RI&E’s te vergroten zijn drie programmalijnen uitgezet: communicatie, toepassing en toezicht en naleving. Op de derde programmalijn (toezicht en naleving) gaan wij dieper in. De eerste twee programmalijnen (communicatie en toepassing) zijn namelijk gericht op de RI&E-plicht en het opstellen van een goede RI&E. De communicatie is gericht op het informeren van de kleinere werkgevers zonder RI&E om bewustwording te bewerkstelligen en de toepassing is gericht op het ondersteunen van werkgevers bij het opstellen van een RI&E.

Toezicht en naleving is de derde programmalijn en is gericht op het controleren van de naleving. Naast het informeren en ondersteunen van werkgevers wordt er tegelijkertijd toegewerkt naar intensiever toezicht. De Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA) onderzoekt verschillende manieren om de handhaving van de RI&E efficiënter en effectiever in te richten.

Administratieve handhaving RI&E

Om de handhaving van de RI&E beter in te richten is er in de eerste fase geëxperimenteerd met twee soorten van aanpak: de administratieve handhaving RI&E en de sectoraanpak arbozorg. Kern van de administratieve handhaving RI&E is dat er digitaal wordt gecontroleerd op aanwezigheid van de RI&E, het bijbehorende plan van aanpak en het basiscontract met een arbodienst. Het opvragen van die documenten, de beoordeling en de handhaving vond volledig administratief en digitaal plaats. Digitale administratieve handhaving van de RI&E kan bijdragen aan de naleving op de RI&E. De werkwijze is inmiddels doorontwikkeld. Zo is er een contactmoment met een inspecteur ingebouwd. Uit de evaluatie van het experiment met deze aanpak komt naar voren dat er meer effect wordt verwacht als de controle zich uitbreidt naar een inhoudelijke controle van de documenten, om zo hogere kwaliteit van documenten te waarborgen.

Sectoraanpak arbozorg

De sectoraanpak arbozorg is de andere vorm van aanpak die is onderzocht. Deze heeft als doel de arbeidsveiligheid te verbeteren door middel van het arbozorgsysteem. Ook de sectoraanpak arbozorg bevatte digitale opvraging en controle van de basisdocumenten, met daarnaast een stapsgewijze inzet van handhavingsinstrumenten. Een verschil met het project administratieve handhaving RI&E is dat de documenten op een aantal inhoudelijke punten werden beoordeeld. Werkgevers die geen stukken aanleverden konden rekenen op een bezoekje van de inspecteurs van de NLA.

Om een integrale en uniforme aanpak te bewerkstelligen worden de beide aanpakken, administratieve handhaving en de sectoraanpak arbozorg, samengevoegd. De NLA zet in op een combinatie van kwantitatieve en kwalitatieve naleving vanuit de verwachting dat dit zorgt voor het grootste effect op gezond en veilig werk.

Bron: Sociaal-Economische Raad