Psychosociale risico’s door thuiswerken
De coronacrisis maakt de nut en noodzaak van veilig en gezond werken meer dan duidelijk. Het effect dat de crisis heeft op werk is per sector anders. Aan de ene kant kregen de horeca en de cultuursector harde klappen door de opgelegde maatregelen, terwijl de productie en distributie voor de bouwmarkten en supermarkten toenam. Het risico op besmetting is per beroepsgroep of werksituatie verschillend. Die kans is groter voor productiemedewerkers en zorg- en onderwijspersoneel dan voor thuiswerkers.
In de publieke dienstverlening, bij de politie en in het onderwijs en de zorg, zijn structurele arbeidstekorten. Deze leiden tot meer risico op psychosociale arbeidsbelasting (PSA) en langdurig verzuim. De risico’s nemen vooral in de zorgsector toe door de druk rondom het coronavirus.
PSA bij thuiswerken
In de beroepsgroepen waar de werknemers meer thuis zijn gaan werken, kan de werk-privébalans onder druk te komen staan, het risico op werkstress en de PSA toenemen. De hogere arbeidsbelasting door het thuiswerken zorgt dat werkgevers na moeten denken hoe zij de arbozorg moeten regelen als werknemers in grote aantallen thuis blijven werken.
De hoge snelheid van het werk en de mate waarin het werk verandert is ook een risicofactor. Uit onderzoek van de WRR blijkt dat bijna veertig procent van de werkenden aangeeft vaak of altijd snel te moeten werken om het werk af te krijgen. Het gevaar is dat mensen die niet aan deze hoogproductieve werkeisen kunnen voldoen uit de arbeidsmarkt vallen, door een mentale arbeidsbeperking.
De veranderende processen en de toegenomen werkdruk stimuleert ook de re-integratie van mensen niet als zij na een burn-out, ernstige ziekte of arbeidsongeval weer aan de slag gaan. Jongeren tussen de 25 en 35 jaar ervaren vooral stressklachten, meldt de Alliantie Digitaal Samenleven. Door het toenemend gebruik van digitale communicatiemiddelen komen de jongeren moeilijker tot rust. Dit kan leiden tot een burn-out.
RI&E
Verder blijkt uit het Jaarplan van de Inspectie SZW dat de veilige werkomgeving een aandachtspunt blijft. Veel werkgevers hebben hun risico’s nog onvoldoende in kaart in de Risico-Inventarisatie & -evaluatie (RI&E). Met de coronamaatregelen is dat nog belangrijker geworden. De RI&E is er voor de gezondheid van werknemers, maar ook om oneerlijke concurrentie tegen te gaan. Het is de verantwoordelijkheid van de werkgever dat thuiswerkers werken volgens de Arbo-eisen. De RI&E van een groot aantal bedrijven zal door de Inspectie worden opgevraagd en beoordeeld op de coronamaatregelen op de werkvloer en de PSA-risico’s van thuiswerk.