Onderschat de risico’s van het thuiswerken niet en benoem ze in de RI&E

Wordt hybride werken het nieuwe normaal? Duidelijk is wel dat we niet helemaal terugkeren naar het oude normaal. Het is daarom noodzakelijk om de RI&E van uw bedrijf op deze veranderingen aan te passen. Op het gebied van de psychosociale arbeidsbelasting en de fysieke belasting veranderen de risico’s het meeste.

Het gebrek aan contact met collega’s is een goed voorbeeld van een nieuw risico op psychosociale arbeidsbelasting (PSA) door thuiswerken. Ook het effect van thuiswerken op de werk-privé balans speelt een grote rol. De belangrijkste negatieve consequenties van het thuiswerken zijn een afname van motivatie, concentratie en productiviteit, psychische klachten en fysieke klachten als gevolg van beeldschermwerk. Er zijn geen eenduidige aanwijzingen dat thuiswerken leidt tot meer ongewenst gedrag, gezondheidsproblemen of verzuim. Dat blijkt uit verkennend onderzoek van de Inspectie naar PSA en thuiswerken in de bankensector.

Aanpassen RI&E

Over hoe het thuiswerken in de toekomst vorm gaat krijgen heerst nog veel onzekerheid. Veel organisaties beseffen dat de transitie naar een hybride vorm van werken een cultuuromslag vergt, waarbij mogelijk anders omgegaan moet worden met risicogroepen. Veel organisaties geven aan dat zij “niet meer terug naar de oude situatie” willen gaan. Zij lijken de situatie aan te grijpen om de transitie naar meer thuiswerken te versnellen. De algemene verwachting is dat er na de coronapandemie een hybride vorm van werken zal ontstaan waarin zowel op locatie als thuis gewerkt zal worden. Hybride werken vormt daarom aanleiding om de RI&E te actualiseren op de onderwerpen PSA en fysieke belasting.

Met betrekking tot fysieke belasting als gevolg van beeldschermwerk vormt de ergonomische inrichting van thuiswerkplekken en het krijgen van voldoende beweging een belangrijk aandachtspunt. Lang niet alle thuiswerkers beschikken over een (goed ingerichte) thuiswerkplek waar alle voorzieningen aanwezig zijn. Voor werkgevers is het niet altijd duidelijk tot hoever zij hier verantwoordelijk voor zijn bij het thuiswerken. Veel sectoren en bedrijven zijn bezig of hebben al afspraken over budget voor thuiswerkplekken. Dit is meestal in samenhang met een thuiswerkvergoeding en aangepaste reiskostenvergoeding.

Preventieve maatregelen

Behalve het aanpassen van de RI&E, kunnen bedrijven preventieve maatregelen nemen. Voorbeelden hiervan zijn bijvoorbeeld het opzetten van een buddysysteem en vaste contactmomenten met de leidinggevende. Voor veel werkgevers is het echter lastig om maatregelen te nemen vanwege gebrek aan informatie en inzichten. Het lastig is om te beoordelen in hoeverre maatregelen effectief zijn omdat er nog weinig ervaring mee is opgedaan en er weinig onderzoek naar is gedaan.

Bron: Inspectie SZW