Toolbox voor gezonde grondwerkzaamheden
Voordat werknemers gaan werken in of met grond, moet zijn onderzocht of deze mogelijk vervuild is, om te voorkomen dat de werknemers worden blootgesteld aan gevaarlijke stoffen. Toch kan het dan alsnog gebeuren dat zij bij de werkzaamheden stuiten op een verontreiniging. Om deze situaties te herkennen en te voorkomen dat werknemers in aanraking komen met verontreinigingen, heeft de Inspectie SZW de toolbox 'Gezond uit de grond' samengesteld. De toolbox bestaat uit een handzame koffer met daarin een instructiefilm, praktische instructiekaarten en checklists voor op de werkplek. Hiermee kunnen bedrijven in de voorbereidingsfase een betere inschatting van de risico maken en in de uitvoering hun werknemers goed instrueren over mogelijke gevaren.
Naast al beschikbare uitleg in brochures en op websites hebben grondwerkers en monteurs het meest aan compacte instructiekaarten die op het werk zelf te raadplegen zijn. Hiermee kunnen zij snel nagaan of een vermoeden van vervuilde grond terecht is. Ook bevat de instructiekaart heldere richtlijnen over beschermende kleding en noodzakelijke hygiëne.
In Nederland worden dagelijks vele kilometers aan kabels en leidingen in de grond gelegd. Die grond heeft vaak een eerdere bestemming gehad, bijv. als benzinestation of fabriek. In de bodem kunnen dan resten van zware metalen, asbest of vluchtige oplosmiddelen zitten die vrijkomen tijdens het werk. Soms is dat direct gevaarlijk (explosie- of brandgevaar en vergiftiging), soms ook lijkt het onschuldig maar treden de kwalijke effecten na 20 of 30 jaar alsnog op. In alle gevallen moet contact tussen de verontreinigde grond en de werknemer worden voorkomen.
De toolbox is een initiatief van de Inspectie SZW en is in samenwerking met een aantal bedrijven uit de kabels en leidingenbranche tot stand gekomen. Ronald Schoo van Baas BV was lid van de klankbordgroep. ‘De toolbox vergroot de veiligheid; werknemers leren dat zelfs als je niets ruikt of ziet, er toch iets aan de hand kan zijn. Belangrijker nog is dat de toolbox gebruikt kan worden tijdens de werkvoorbereiding zodat alle betrokkenen weten waar ze aan beginnen. We moeten voorkomen dat de werknemers worden verrast in de sleuf. ’
De toolbox bevat een instructiefilm, praktische instructiekaarten en checklists voor op de werkplek. Hiermee kunnen bedrijven hun werknemers goed instrueren over mogelijke gevaren.
De instructiekaart wijst werknemers erop hoe zij mogelijk verontreinigde grond kunnen herkennen en welke beschermende maatregelen zij moeten nemen. De kaart is beschikbaar in vier talen:
- Gezond uit de grond
- تاميلعت ةقاطب ضرألا يف لمعلا دنع كتحص ىلع ظفاح (Marokkaanse vertaling)
- Z gruntu zdrowy Karta instrukcyjna (Poolse vertaling)
- Toprakta sağlıklı çalışmak Talimat kartı (Turkse vertaling)
Aan de hand van de checklist werkvoorbereiding kan de werkvoorbereider vooraf controleren of eventuele verontreinigingen van de grond bekend zijn, of vergunningen en meldingen in orde zijn en of alle benodigde voorzieningen en apparatuur beschikbaar zijn.
Met de checklist Inspectie werkplek in de hand kan de voorman op de werklocatie checken of allerlei praktische zaken aanwezig en in orde zijn.
De risicokaart is bedoeld als laatste veiligheidscheck voor de werknemer, vlak voordat hij met zijn werk begint.
De tekst Werken in verontreinigde grond bij de aanleg van kabels en leidingen geeft onder meer een overzicht van normen en regels over dit onderwerp.
De toolbox Gezond uit de grond wordt verspreid onder 380 bedrijven in deze branche. Daarnaast kan de informatie uit de box ook worden gedownload via www.inspectieszw.nl/gww.
Bron: Inspectie SZW