Diabetes mellitus komt relatief vaak voor onder niet-westerse medelanders van Hindoestaanse, Marokkaanse, Surinaamse en Turkse afkomst. De meerderheid van deze suikerzieken heeft een islamitische achtergrond en neemt actief deel aan het vasten tijdens de ramadan. In principe moet werknemers met suikerziekte een actieve deelname aan de vastenmaand worden ontraden. Zij lopen een groot risico op het ontstaan van (verdere) ontregeling en/of verergering van reeds bestaande complicaties.
Redenen voor actieve deelname ramadan
Ondanks de mogelijkheid van vrijstelling neemt een aanzienlijk deel van de werknemers met een islamitische achtergrond die aan suikerziekte lijden deel aan de ramadan. De overwegingen daarbij zijn niet zozeer religieus, maar komen meestal voort uit emoties en de psychosociale betekenis van het vasten. Hierbij valt te denken aan het gevoel van verbondenheid met de islamitische gemeenschap, schuldgevoelens jegens vastende gezinsleden en angst voor verlies van respect van de familie en de omgeving. Daarnaast kunnen ook factoren als matig ziektebesef en ziekte-inzicht een belangrijke rol spelen.
Begeleiding tijdens de vastenmaand
Het getuigt van goed werknemerschap als een werknemer met suikerziekte de haalbaarheid van de combinatie suikerziekte en ramadan bespreekt met zijn behandelaar. Bij een besluit om toch te gaan vasten, kan de medewerker zich laten begeleiden door zijn behandelaar en op het werk door de bedrijfsarts. Bij twijfel aan de mogelijkheid van vrijstelling kan de werknemer contact opnemen met de imam.
Sociale druk vermijden
De werknemer moet altijd de vrijheid hebben om al dan niet te vasten. Daarom moet voorkómen worden dat een werknemer zich onder druk gezet voelt om van het vasten af te zien. Het risico bestaat dat werknemers na aandringen van werkgever of behandelaar zeggen niet te gaan vasten maar dat vervolgens ongecontroleerd toch gaan doen.
Kernpunten over werken, diabetes en ramadan
- De werknemer moet keuzevrijheid hebben om al dan niet te vasten.
- De ramadan is een periode met verhoogde kans op ontregeling.
- Vasten heeft zowel een religieuze als een psychosociale betekenis.
- De gezonde leefstijl bij diabetes loopt niet parallel met het leefpatroon tijdens de ramadan.
- Islamitische werknemers met diabetes kunnen dispensatie voor de ramadan krijgen.
- Bij twijfel over deelname aan de ramadan dient de werknemer zijn huisarts en imam te raadplegen.
- De werknemer die er voor kiest te vasten, dient zich te laten begeleiden door zijn behandelaar en op het werk door de bedrijfsarts.
Bron: NVAB