2019 bracht weinig vernieuwende afspraken in cao-onderhandelingen

De gemiddelde loonafspraak kwam in 2019 uit op een historisch gezien hoge 2,8 procent waarbij de maandgemiddelden vrijwel het gehele jaar opliepen.

In 2019 werd gebroken met de langjarige ontwikkeling om de cao als instrument te gebruiken om ook andere zaken te regelen. De focus lag ‘ouderwets’ op loonsverhoging. Dat ging ten koste van gesprekken over investeringsvraagstukken als duurzame inzetbaarheid, privé-werkcombinatie en maatregelen om langer doorwerken te bevorderen. Dat blijkt uit de cao-analyse van de Algemene Werkgevers Vereniging Nederland.

Dat stelt directeur arbeidsvoorwaardenbeleid Gerard Groten van de Algemene Werkgevers Vereniging Nederland (AWVN) in de pas verschenen eindevaluatie van het cao-jaar 2019. De focus op loonsverhoging is volgens AWVN vooral te wijten aan de vakbonden. Vakbond FNV legde bij alle onderhandelingen bij voorbaat een loonwens van 5 procent op tafel.

Loonsverhoging
De eenzijdige aandacht die dit jaar op loon lag, lijkt in strijd met de laatste jaren. Er was een langjarige ontwikkeling ingang gezet om de cao als instrument te gebruiken om ook heel veel andere zaken te regelen, zo schrijft AWVN. Ondanks dat werden in 2019 toch een aantal opmerkelijke en vernieuwende afspraken gemaakt. Voorbeelden daarvan zijn het Welzijnsverlof bij Royal Philips en de afspraken bij de ING Bank. Royal Philips voerde naast het Welzijnsverlof van vijf betaalde aaneengesloten weken per vijf jaar een contractloonstijging van 3,4% in. De ING Bank maakte (naast een contractloonstijging van 3%) afspraken over een collectieve maatschappelijke uitkering, mantelzorg, werkgeluk en sociaal innovatiebudget. Die bedragen bij elkaar circa 1,75% van de loonsom.

De gemiddelde loonafspraak kwam in 2019 uit op een historisch gezien hoge 2,8 procent waarbij de maandgemiddelden vrijwel het gehele jaar opliepen. Opmerkelijk is verder dat in weerwil van berichten over een vermeende afname van de rol van vakbonden de betrokkenheid van de bonden bij de arbeidsvoorwaardenonderhandelingen afgelopen jaar nergens ter discussie heeft gestaan. Er zijn geen cao’s vervangen zonder betrokkenheid van vakbonden.

Bron: AWVN