Nederlanders ervaren de combinatie van werk en privé als een zware last: slechts 8% vindt zijn leven goed in balans. Mensen met een baan van meer dan 28 uur per week én kinderen in de basisschoolleeftijd vinden deze combinatie buitengewoon ingewikkeld. Gemiddeld genomen geldt dit voor ruim een op de drie werknemers. Dat blijkt uit de studie ‘Leven in balans’, een representatief onderzoek van SBI training & advies onder ruim 1500 Nederlandse werknemers, uitgevoerd met Maurice de Hond.
Slechts 13% van de werknemers combineert werk en privé moeiteloos. Voor mensen met kinderen onder de twaalf ligt dit percentage op 4%. Mensen met een baan tussen de 28-34 uur per week hebben het vaakst moeite om alle ballen in de lucht te houden (40%). Hoe meer moeite werknemers hebben om werk en privé te combineren, des te liever besteedt men aandacht aan het huishouden, niets doen en aan vriendschappen. Gemiddeld genomen staat investeren in de relatie op de vijfde plaats. Dit geldt echter niet voor werknemers met kinderen jonger dan twaalf. Ruim twee derde van hen verlangt er vooral naar om meer tijd te kunnen doorbrengen met de partner.
Workaholics
Werknemers met kinderen vanaf de puberteit zijn degenen die gemiddeld genomen de meeste overuren maken, gevolgd door alleenstaanden – met en zonder kinderen. De echte workaholic is echter Jan Modaal: een man met een gemiddeld inkomen, tussen de 35 en 44 jaar oud en met kinderen in de basisschoolleeftijd. “Het gevolg is dat er extra druk terecht komt bij de partner waar het gaat om de zorg voor het gezin”, concludeert Mirjam Schaap, adviseur en trainer van SBI en gespecialiseerd in work-life-vraagstukken. “Dat kan bijvoorbeeld leiden tot stress in relaties. Niet voor niets hebben mensen in deze levensfase volgens het CBS relatief het vaakst te maken met een echtscheiding.”
Bemoeienis
De meeste werknemers hebben er geen moeite mee wanneer de werkgever de balans tussen werk en privé aan de orde stelt. Slechts een kwart van hen vindt dat de werkgever daar niets mee te maken heeft. Toch bespreekt ruim 80% van de werknemers dit onderwerp zelden of nooit met de werkgever. Als het wel ter sprake komt, vraagt dit van werkgevers de nodige tact, meent Mirjam Schaap van SBI. Het luistert volgens haar nauw. “De gezinssituatie speelt bijvoorbeeld een rol. Zijn er kinderen in de basisschoolleeftijd dan wordt het sneller geaccepteerd als de werkgever erover begint, zo laat het onderzoek zien. Is de werknemer een ervaren vader of moeder, dan ligt het weer anders. Vrouwen hebben bovendien meer behoefte om dit onderwerp met de werkgever te bespreken dan mannen.”
Kosten werkgever
De stress die werknemers ervaren doordat zij werk en privé moeilijk kunnen combineren kost de werkgever geld. Zo blijkt bijvoorbeeld uit onderzoek van TNO er een direct verband is tussen scheiden en ziekteverzuim. Zeker in een economisch moeilijke tijd waarin meer werk verricht moet worden met minder mensen, wordt het combineren van werk en privé er niet eenvoudiger op. “Werkgevers en werknemers moeten daarom met elkaar in gesprek over de balans tussen werk en thuis”, vindt Schaap. “Dat leidt tot meer begrip en minder kosten.”
Gezamenlijke verantwoordelijkheid
Vier op de vijf werknemers denkt baat te hebben bij preventieve externe ondersteuning en begeleiding om een goede balans te realiseren tussen werk en privé. De overgrote meerderheid (69%) van de werknemers vindt dat de werkgever hieraan financieel zou moeten bijdragen. Dit vinden zowel mensen mét als zonder kinderen. Wel verwachten vrouwen relatief vaker dan mannen dat de werkgevers helpt om een goede balans te realiseren tussen werk en privé (73%). Werknemers beschouwen het realiseren van een goede balans tussen werk en privé dus als een gezamenlijke verantwoordelijkheid, concludeert Schaap van SBI. “Dit bevestigt mij in de overtuiging dat werknemersparticipatie leidt tot effectievere organisaties, zeker op de langere termijn.”