In het kader van het project ‘Onderzoek en informatievoorziening arbodeskundigen’ zijn een aantal richtlijnen ontwikkeld. De keuze voor de onderwerpen voor deze richtlijnen kwam tot stand nadat in eerste instantie door de beroepsverenigingen van arbodeskundigen (BA&O, NVvA, NVVK en NVAB) een lijst met mogelijke onderwerpen was opgesteld. Hieruit werd vervolgens door een selectiecommissie bestaande uit vertegenwoordigers van de sociale partners een keuze gemaakt om voor de volgende zeven onderwerpen een evidence based richtlijn te ontwikkelen:
1. Tillen
2. Werkdruk
3. Agressie en Geweld
4. Veilig gedrag in productieomgevingen
5. Computerwerk
6. Balans werk – privé
7. Trillingen.
Deze richtlijn gaat over de ervaren werk-privé balans van werknemers. Werk en privé zijn in de huidige samenleving zo geïntegreerd dat er interactie plaats vindt tussen beide domeinen, in andere woorden werk en privé domeinen kunnen elkaar beïnvloeden. Zo kan het werk invloed hebben op de privésituatie, maar kan (tegelijkertijd) het privéleven ook een impact hebben op het werkend leven.
De interactie tussen werk en privé wordt veelal omschreven als het proces waarbij aspecten van de werk- en thuissituatie elkaar wederzijds op een dusdanige manier beïnvloeden dat emoties, cognities en/of gedragingen opgedaan in het ene domein van invloed zijn op emoties, cognities en/of gedragingen in het andere domein. Echter, deze richtlijn heeft een verstoorde werk-privé balans als uitgangpunt genomen. De reden voor de negatieve focus is dat met name de werknemers die verstoring ervaren kans hebben om klachten te ontwikkelen die eventueel leiden tot ziekte en verzuim. Dit argument is gesterkt door de beschikbare literatuur op dit terrein die ook met name gaat over de disbalans of het conflict tussen werk en privéleven. De werknemers die veelal positieve invloeden van hun werk op hun privéleven ervaren komen in de regel niet bij een bedrijfsarts of preventiemedewerker terecht.
De focus op de richting van werk naar privé en niet omgekeerd heeft er vooral te maken met de beïnvloedingsmogelijkheden van de werkgever. Deze richtlijn wordt straks toegepast binnen een werksetting. Dit houdt in dat de beïnvloedingsfactoren binnen het werkdomein moeten liggen. Vandaar de keuze om veelal naar de invloed van werk op het privéleven te kijken.
Uitgangspunten van de richtlijn
Aanbevelingen moeten zoveel mogelijk onderbouwd worden door resultaten uit wetenschappelijk onderzoek: evidence-based. Met name de interventies die professionals uitvoeren dienen bewezen effectief te zijn. Daarnaast is het een belangrijke functie van deze richtlijn om bewustzijn te creëren dat een verstoorde werk-privé balans een stressfactor voor werknemers kan zijn en wat de potentiële gevolgen daarvan kunnen zijn voor werk, privéleven en gezondheid.
Doel en gebruikers van de richtlijn
Richtlijnen op het gebied van arbeid en gezondheid hebben tot doel te komen tot een betere bescherming en bevordering van gezondheid, veiligheid en welzijn op het werk. De doelstelling van deze multidisciplinaire richtlijn ‘werk-privé balans’ is een helpende hand te bieden bij het in beeld krijgen van de ervaren werk-privé balans van werknemers door deze op een betrouwbare manier te meten. Daarnaast worden de antecedenten en gevolgen van een verstoorde werk-privé balans naar voren gebracht. Tot slot wordt er gekeken naar interventies die binnen de beïnvloe-dingssfeer van de werkgever, arbeids- en organisatiedeskundige of bedrijfsarts liggen.
Deze richtlijn is bedoeld voor de professional op het gebied van Arbeid en Gezondheid: de vier kerndisciplines conform de Arbowet. De richtlijn is geschreven op initiatief van de NVAB, BA&O, NVvA en NVVK. De aanbevelingen in deze richtlijn zijn bestemd voor de bij de ontwikkeling betrokken beroepsgroepen (arbeidshygiënist, arbeids- en organisatiedeskundige, bedrijfsarts, veiligheidskundige). De aanbevelingen kunnen ook worden geraadpleegd door adviseurs bedrijfsmaatschappelijk werk & psychosociale arbeidsbelasting en arboverpleegkundigen. Daarnaast is deze richtlijn ook relevant voor werkgevers en werknemers die werkzaam zijn in een organisatie/beroep waarin interactie tussen werk en privéleven relevant is.
In de richtlijn staat ‘de werkende’ centraal. De richtlijn bevat aanbevelingen op basis van de wetenschappelijke literatuur. Voor deze richtlijn is een afzonderlijk achtergronddocument beschikbaar met een uitgebreidere tekst en de wetenschappelijke verantwoording en de onderbouwing bij de aanbevelingen in de richtlijn. Deze documenten zijn na autorisatie door de betrokken beroepsverenigingen te downloaden via hun websites (www.nvab-online.nl, www.arbeidshygiene.nl, www.baeno.nl, www.veiligheidskunde.nl).
Het ontwikkelen van deze richtlijn is mogelijk gemaakt dankzij financiële steun vanuit het Maatschappelijke Programma Arbeidsomstandigheden (MAPA) van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Als subsidieverstrekker heeft SZW geen invloed gehad op de inhoud van de richtlijn
.
Inhoud van de richtlijn
Voor deze richtlijn worden zes uitgangsvragen beantwoord:
1. Wat is de definitie van werk-privé balans?
2. Wat is de prevalentie van een verstoorde werk-privé balans?
3. Welke instrumenten moeten worden toegepast om de werk-privé balans op een betrouwbare manier te meten?
4. Wat zijn de belangrijkste beïnvloedbare factoren die leiden tot een verstoorde werk-privé balans?
5. Wat zijn de belangrijkste gevolgen van een verstoorde werk-privé balans voor de werknemer?
6. Welke interventies moeten worden toegepast om een goede werk-privé balans te bewerkstelligen?
Deze zes vragen worden beantwoord in het achtergronddocument. Daarin wordt ook verantwoord welke mate van bewijs in de literatuur aanwezig is, en waarom de werkgroep bepaalde keuzes heeft gemaakt. De richtlijn kan dan ook niet los gezien worden van het achtergronddocument.
Download hier de Multidisciplinaire Richtlijn Werk-Privé Balans, en hier het Achtergronddocument.
Bron: NVAB
De Richtlijn Balans-Privé
