Maatschappelijk effect centraal in Jaarplan 2017
De Inspectie SZW gaat zich het komende jaar richten op de maatschappelijke effecten van een gezonde en veilige bedrijfsvoering. Dat staat in het Jaarplan 2017. Aantallen inspecties, boeterapporten, rechercheonderzoeken en onderzoeksrapporten blijven belangrijk, maar worden niet als doel op zich gezien.
De Inspectie SZW focust zich dit jaar op de maatschappelijke effecten omdat ze de maatschappij beter van dienst wil zijn. ‘Een verantwoording met cijfers stimuleert korte inspecties, terwijl het de samenleving gaat om maximaal effect,’ zegt Marc Kuipers, inspecteur-generaal bij de Inspectie SZW.
Het jaarplan in vogelvlucht
Om dit te kunnen bewerkstelligen, spitst de Inspectie zich toe op twee elementen: ten eerste wil zij haar data beter koppelen aan haar diensten en ten tweede wil zij meer aandacht geven aan het menselijk handelen op de werkvloer. ‘Op papier kan een bedrijf perfect aan veiligheidseisen voldoen, maar als in de praktijk de voorman het verkeerde voorbeeld geeft aan zijn medewerkers dan loopt de werkvloer onnodig risico,’ zegt Kuipers. ‘Een goede veiligheidscultuur betekent dat er korte metten wordt gemaakt met patronen die onveilig gedrag in stand houden. Niet omdat het van de overheid moet, maar omdat werkgevers en werknemers het zelf belangrijk vinden.’ In het jaarplan geeft de Inspectie daarnaast nauwgezet aan hoe de uitvoering van de controles in 2017 zal verlopen. Daarbij maakt ze onderscheid tussen verschillende sectoren, waarbij ze naast de beoogde resultaten ook de beoogde maatschappelijke effecten aankaart. In het jaarplan wordt er bovendien extra aandacht besteed aan bedrijven die met gevaarlijke stoffen werken, in het bijzonder asbest.
De metaalsector
Voor de metaalsector geldt het volgende maatschappelijke effect: meer metaalbedrijven nemen hun verantwoordelijkheid en gaan aantoonbaar effectief aan de slag met hardnekkige ziekmakers als lasrook en gevaarlijke stoffen, met de belangrijkste ongevals-veroorzakers (machineveiligheid) en - met name in het scheepsbouwgerelateerde segment – met het terugdringen van oneerlijke verdringing. Wat betreft de beoogde resultaten van haar inspecties, verwacht de Inspectie SZW ‘Aantoonbaar effectieve maatregelen bij 75% van de geïnspecteerde bedrijven op lasrook en machineveiligheid. Werkdruk is bij een pilotgroep van 10 kleine metaalbedrijven aangepakt en levert kennis voor andere MKB-bedrijven. De trend naar 25 % ongevalsreductie in 2020 t.o.v. 2016 is in 2017 zichtbaar ingezet en met name bij jongeren en flexwerkers. Het kennisspel Healthy Metal en de veilig leren werken-poster zijn bij tenminste 250 leerbedrijven bekend gemaakt. In 45 zaken wordt oneerlijke verdringing aangepakt in de scheepsbouw- en scheepsgerelateerde sector.’
Werken met asbest en gevaarlijke stoffen
Omdat asbestdaken per 2024 verboden zijn, is het logisch dat er in de komende jaren een toename van sanering van asbestdaken komt. De Inspectie komt tijdens haar controles vaak ongecertificeerde saneringsbedrijven tegen. Daarom is het beoogde resultaat dat er in 2017 minder ongekwalificeerde saneringsbedrijven actief zijn. Daarnaast wil de Inspectie zorgen voor een betere naleving door zowel gecertificeerde asbestsaneringsbedrijven voor risicoklasse 2 en hoger als door asbestsaneerders bij de laagrisicoklasse 1. Ook moeten er betere asbestinventarisatierapporten komen en moeten zowel werkgevers en werknemers beter worden voorgelicht over de aanwezigheid van asbest in installaties of gebouwen. Het beoogde maatschappelijke effect voor 2017 is dat er in 2017 minder dodelijke slachtoffers vallen als gevolg van werken met asbest. Wat betreft werken met gevaarlijke stoffen in het algemeen, ziet de Inspectie erop toe dat de procesveiligheid wordt verbeterd en dat 95% van de op blootstelling geïnspecteerde bedrijven aan de regels voldoet. Daarbij moet 30% van de Brzo-bedrijven die dit jaar een onvoldoende scoort, in 2019 wél een voldoende scoren.
Werken in de bouw
In de bouwsector wordt de komende tijd voornamelijk aandacht besteed aan goed werkgeverschap, goed opdrachtgeverschap en goed werknemerschap. Dit alles om het maatschappelijke doel om de duurzame inzetbaarheid te verbeteren en het werken in de bouw veiliger en gezonder te maken. In 2017 moet de bouwsector de regelgeving van WAV, WML en Waadi beter naleven, evenals de arboregels over werken op hoogte, fysiek zwaar werk, werken met lawaai, hijswerk en blootstelling aan kwartsstof. De Inspectie wil hiermee actief een steentje bijdragen aan het versterken van de veiligheid- en gezondheidscultuur en het verbeteren van het bewustzijn van risico’s onder werkgevers én werknemers.
Hoge boetes en nieuwe wetten
De Inspectie SZW benadruk in het jaarplan verder dat ze ervan uitgaat dat de Wet Toekomst Arbeidsgerelateerde Zorg (TAZ) wordt aangenomen en goed wordt gehandhaafd. De Inspectie wil dan ook dat bedrijven de Arbowet dit jaar beter naleven en een actief arbobeleid voeren. Bedrijven die zich niet aan de regels kunnen houden, kunnen rekenen op zware sancties.